در این روزها که بازار انتخاب اصلح داغ شده، بهترین روش برای تشخیص آن مراجعه به کلام معصومین بویژه مراجعه به امیرالمؤمنین علیه السلام است.
▫️اگر به نهج‌البلاغه (بخش نامه‌ها) مراجعه کنید، به شاخصه‌هایی برمی‌خورید که به شما می‌گوید چگونه یک فرد شایسته برای انجام مسئولیت را تشخیص دهید.
۱. ساده زیستی و عدم ثروت اندوزی (نامه ۴۵)
«اَلا وَ اِنَّ اِمامَکمْ قَدِ اکتَفی مِنْ دُنیاهُ بِطِمْرَیهِ وَ مِنْ طُعْمِهِ بِقُرْصَیهِ؛
آگاه باش امام شما از تمام دنیایش به دو جامه کهنه و از خوراکش به دو قرص نان قناعت نموده»
۲. برخورد محکم با نزدیکان مفسد اقتصادی (نامه ۴۱)
«لَوْ اَنَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَینَ فَعَلا مِثْلَ الَّذِی فَعَلْتَ، ما کانَتْ لَهُما عِنْدی هَوادَةٌ وَ لا ظَفِرا مِنّی بِاِرادَة؛
اگر حسن و حسینم آنچه را تو انجام دادی انجام می دادند، از من نرمشی نمی دیدند، و به مرادی نمی‌رسیدند»
۳. عدم همراهی و به کارگیری دنیا طلبان (نامه ۳۹)
«فَاِنَّک قَدْ جَعَلْتَ دینَک تَبَعاً لِدُنْیا امْرِیء ظاهِر غَیهُ؛
تو دینت را تابع دنیای کسی نمودی که گمراهیش معلوم است»
(اطرافش را مفسدین دنیاطلب پر نکند، هر چند اطرافیان مطیعی باشند، که آن اطاعت هم از منفعت طلبی‌شان خواهد بود.
۴. عقب نشینی نکردن در برابر دشمن (نامه ۳۸)
«لاینْکلُ عَنِ الاَْعْداءِ ساعاتِ الرَّوْعِ؛
ساعات هولناک از دشمنان نهراسد و عقب ننشیند»
از دشمن نترسد حتی اگر بمب اتم داشته باشد.
به آیه “كَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ ” ایمان قلبی داشته باشد.
۵. به نظرات مردم اعتنا کند (نامه ۵۳)
«وَ لَا تَقُولَنَّ إِنِّی مُؤَمَّرٌ آمُرُ فَأُطَاعُ؛
و مگوی که مرا بر شما امیر ساخته اند و باید فرمان من اطاعت شود»
۶. به اقشار ضعیف توجه داشته و در صدد کاهش گرفتاری مردم باشد (نامه ۵۳)
«ثُمَّ اللهَ اللهَ فِی الطَّبَقَةِ السُّفْلَی…
خدا را خدا را (در نظر داشته باش) درباره طبقه پایین اجتماع»
منافع خود را بر مردم ترجیه ندهد. در تلاش در رفع نیازها و گرفتاری های قشر ضعیف جامعه باشد.
۷. کینه و دشمنی بین مردم راه نیاندازد (نامه ۵۳)
«أَطْلِقْ عَنِ النَّاسِ عُقْدَةَ کُلِّ حِقْد؛
گره هر کینه ای را در مردم بگشای.
باعث اختلاف و دوقطبی‌سازی باطل نشود و در صدد حل اختلافات بین مردم باشد.
۸. تلاش برای از بین بردن فساد (نامه ۵۳)
«فَاحْسِمْ مَادَّةَ أُولَئِکَ بِقَطْعِ أَسْبَابِ تِلْکَ الأحْوَالِ؛
ریشه ستمکاریشان را با بریدن اسباب آن بخشکان»
وقتی فسادی در دستگاه دید، بی تفاوت از کنارش نگذرد.
۹. سوء ظن به دشمن حتی هنگام صلح (نامه ۵۳)
«وَ اتَّهِمْ فِی ذلِکَ حُسْنَ الظَّنِّ؛
و به دشمن خوش بین مباش»
اگر چراغ سبزی از جانب دشمن دید فکر نکند اصلاح شده است که توبه گرگ مرگ است.
۱۰. نظارت بر زیر دستان و انتخاب فرد شایسته برای خدمت به مردم (نامه ۵۳)
« ثُمَّ انْظُرْ فِی أُمُورِ عُمَّالِکَ فَاسْتَعْمِلْهُمُ اخْتِبَاراً؛
سپس در امور کارمندانت بیندیش، و پس از آزمایش به کارشان بگمار»
در انتخاب زیر دستان، فامیل‌بازی نکند و از روی دوستی کسی را به کاری نگمارد جز اینکه به شایسته بودنش در آن امور یقین داشته باشد.